poborski PHOTOBLOG

[niem. Güttmannsdorf]

Pałac położony jest w Dobrocinie – wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim, w gminie Dzierżoniów, na skraju Kotliny Dzierżoniowskiej, u podnóży Wzgórz Gumińskich. Pałac został wzniesiony pod koniec XVIII wieku, przebudowany w latach 1898-1899 i w 1909 roku. Obecnie własność prywatna, jednak pałac nie jest użytkowany.

Pierwsza wzmianka na temat wsi, zapisanej jako Gytchwini pochodzi z początku XIV wieku (1305) w księdze uposażeń biskupa
wrocławskiego. Początkowo była własnością klasztorną, później templariuszy. U schyłku XV wieku miejscowość znalazła się w rękach
Friedricha Hobera, a następnie w XVI i XVII wieku wieś należała do rodziny von Bock. Majątek w XVIII wieku przeszedł w ręce baronów
von Seherr-Thoss. W roku 1897 wieś przeszła w ręce Kuno von Portatiusa – cesarskiego radcy poselstwa w Szwecji.

W XIX wieku odnotowano w Dobrocinie 109 domów i 881 mieszkańców, 2 folwarki, młyn wodny, wiatrak, leśniczówkę, pałac
oraz kościół katolicki.
Zabytkowy pałac w całej swojej historii wielokrotnie zmieniał właścicieli.

Pałac w Dobrocinie został wzniesiony pod koniec XVIII wieku. W XVIII w. majątek należał do rodziny baronów von Seherr–Thoss. W 1830 r. właścicielem stał się starszy radca górniczy von Milecky, a od 1845 r. rodzina Moriz–Eichborn. Następnie majątek na krótko wrócił do rodziny von Seherr–Thoss, lecz już w lipcu 1897 r. były starosta i tajny radca stanu Stanislaus baron von Seherr–Thoss z Wawrzeńczyc sprzedał go, wraz z pałacem, Kuno von Portatiusowi, który był cesarskim radcą poselstwa w Szwecji. On to właśnie gruntownie przebudował pałac w latach 1898–1899 i najprawdopodobniej wtedy wzniesiono północno-wschodnie skrzydło. Ostatnia przebudowa miała miejsce w 1909 roku, kiedy to w skrzydle północno-wschodnim dorobiono dwuosiowy ryzalit.

Po 1945 roku w zabytku mieściły się biura, sklep, przedszkole, a część pomieszczeń wykorzystywano jako lokale mieszkalne. W roku 2015 miał miejsce pożar, który zniszczył niektóre wnętrza.

Obecnie (stan na 2023 r.) pałac jest własnością prywatną osoby fizycznej, ale nie jest użytkowany i niszczeje.

Pałac w Dobrocinie został wzniesiony na planie zbliżonym do podkowy, z otwartym dziedzińcem od północnego zachodu. Jest to budowla dwu i trzykondygnacyjna, nakryta dachami czterospadowymi ze ściętymi wierzchołkami, z niewielkimi lukarnami i szczytami. Główny korpus frontowej fasady jest siedmioosiowy, z trójosiowym pseudoryzalitem zwieńczony schodkowym szczytem, z pięcioma pilastrami. W pseudoryzalicie znajduje się główne wejście, prowadzące przez ostrołukowy portal, flankowany dwoma wąskimi oknami. Wieża od strony stawu obecnie jest już pozbawiona stożkowego zwieńczenia. W neogotyckim oknie z maswerkiem, w ryzalicie elewacji południowo-zachodniej, od strony stawów, znajduje się kartusz herbowy rodziny von Portatius.

Pałac jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzą jeszcze:

• park z końca XIX wieku
• pochodząca z przełomu XIX/XX wieku
• kaplica pałacowa w parku zdewastowana w latach 80. XX wieku)
• cmentarz rodowy w parku

Po II wojnie światowej pałac został upaństwowiony,
dzisiaj podlega pod Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa. Swój obecny wygląd zabytek zawdzięcza przebudowie w latach 1898 –
1899, kiedy to prawdopodobnie rozbudowano skrzydło północno – wschodnie. Aktualnie obiekt nieużytkowany, sukcesywnie pogarsza
się jego stan techniczny.

zobacz: KARTA EWIDENCYJNA ZABYTKU oraz karta z 1981

linki:

• https://pl.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%82ac_w_Dobrocinie
• https://zabytek.pl/pl/obiekty/dobrocin-palac-240165

^{zdjęcia: D.Poborski}